W świecie medycyny istnieje wiele chorób, które są niezwykle trudne do zdiagnozowania i leczenia. Jedną nich jest endometrioza. Ta niezwykle podstępna choroba dotyka miliony kobiet na całym świecie, wpływając na ich jakość życia i zdolność do prowadzenia codziennych aktywności. Pomimo iż endometrioza jest jednym z najczęstszych schorzeń ginekologicznych, wciąż jest źle rozumiana oraz często bagatelizowana. Oto kilka przydatnych informacji na temat tej choroby!
Czym jest endometrioza?
Endometrioza jest przewlekłą, podstępną chorobą ginekologiczną, która polega na występowaniu tkanki podobnej do błony śluzowej macicy (endometrium) poza jamą macicy. Najczęściej dotyczy to okolic miednicy mniejszej, takich jak jajniki, jajowody oraz powierzchnia macicy, ale może również dotyczyć innych obszarów jamy brzusznej. Główną cechą endometriozy jest to, że tkanka ta rozwija się i funkcjonuje tak samo, jak wewnątrz macicy. W odpowiedzi na cykliczne zmiany hormonalne zachodzące w czasie cyklu menstruacyjnego tkanka ta krwawi, co prowadzi do stanu zapalnego w obrębie tkanki endometrialnej poza macicą. Niestety, dokładne przyczyny powstawania endometriozy nie są znane, jednak istnieją różne teorie. Uwzględniają one m.in.:
- teorię transplantacyjną – według jej założeń, dochodzi do tzw. wstecznej menstruacji, czyli krew miesięczna przemieszcza się jajowodami w górę, aż do jamy otrzewnej,
- teorię immunologiczną – zwraca się ona ku zaburzeniom odporności, które przez deficyt neurologiczny pozostawia resztki krwi miesięcznej, co ostatecznie doprowadza do wzmożonej produkcji cytokin przez makrofagi,
- teoria środowiskowa – zwraca uwagę na czynniki zewnętrzne, które mogą mieć wpływ na przerost i migrację komórek endometrium.
Jak objawia się endometrioza?
Endometrioza może manifestować się różnorodnymi objawami, które mogą być mylone z innymi schorzeniami ginekologicznymi. Oczywiście mogą one być różne u każdej kobiety i mogą się zmieniać w zależności od stadium choroby czy lokalizacji zmian. Do ogólnych objawów zalicza się tutaj niepłodność, zmiany hormonalne lub zmiany nastroju. Dochodzi również ciągłe zmęczenie. Staramy się je rozwiązać, inwestując w komfortowe łóżko. Zastanawiam się, na czym polega wybór materaca, poduszki czy kołdry – oczywiście warto w nie zainwestować, jednak w tym przypadku najważniejsze jest wyeliminowanie przyczyny. Oprócz tego mogą pojawić się:
- silne bóle miesiączkowe, które są w stanie znacząco ograniczyć codzienne funkcjonowanie kobiety,
- bóle podczas współżycia, zwłaszcza jeśli tkanka endometrialna znajduje się w okolicach pochwy lub szyjki macicy
- bóle podczas oddawania moczu lub kału, zwłaszcza gdy endometrioza dotyczy okolic pęcherza moczowego lub odbytu,
- stałe lub cykliczne bóle w okolicach miednicy i dolnej części brzucha, które mogą nasilać się przed i w trakcie miesiączki,
- zmiany w cyklu miesiączkowym, takie jak obfite krwawienia czy przedłużające się miesiączki.
Na czym polega diagnostyka endometriozy?
Wymienione objawy, takie jak ciągłe dolegliwości bólowe czy zaburzenia snu, w których nie pomaga nawet prawidłowo dopasowany do osobistych potrzeb i preferencji materac Mysłowice. Jeśli cokolwiek nas niepokoi, warto udać się do ginekologa. Dzięki odpowiedniej diagnostyce możliwe jest znalezienie przyczyny. W przypadku endometriozy wszystko zaczyna się od wywiadu lekarskiego, który dotyczy objawów oraz historii menstruacyjnej pacjentki. Następnie przeprowadza on badanie ginekologiczne pozwalające na ocenę ewentualnych zmian w obrębie narządów rodnych. Do innych metod diagnostycznych endometriozy zalicza się również:
- badanie ultrasonograficzne pochwy, który może pomóc w identyfikacji torbieli endometrialnych oraz ocenie struktury narządów miednicy mniejszej,
- rezonans magnetyczny, będący bardziej zaawansowaną techniką obrazowania, która może dostarczyć dokładniejszych informacji o lokalizacji i rozmiarach zmian endometrialnych,
- laparoskopia diagnostyczna będąca złotym standardem, gdyż umożliwia bezpośrednie obejrzenie i biopsję potencjalnych zmian endometrialnych.
4 stopnie zaawansowania endometriozy
Endometrioza jest chorobą, która może występować w różnym stopniu zaawansowania, co wpływa na objawy kliniczne oraz strategię leczenia. Klasyfikacja stopni zaawansowania endometriozy opiera się głównie na wynikach laparoskopii. W przypadku stopnia I mamy do czynienia z małymi zmianami endometrialnymi i bliznami w obrębie miednicy mniejszej. Mogą również występować pojedyncze torbiele endometrialne na powierzchni jajników. W przypadku II stopnia pojawiają się o wiele większe i/lub liczniejsze zmiany. Pojawia się możliwość zauważenia powiększonych torbieli endometrialnych na powierzchni jajników czy unieruchomienie niektórych struktur w obrębie miednicy mniejszej. Zaczynamy odczuwać również dyskomfort podczas stosunku. Stopień III to już rozległe zmiany endometrialne i blizny, a także duże torbiele na powierzchni jajników. To właśnie w tym momencie pojawia się znaczny ból podczas stosunku, bóle menstruacyjne oraz bóle miednicy. Ostatni stopień – stopień IV obejmuje zaawansowane, rozległe zmiany, duże torbiele i znaczące przyleganie i/lub zrosty narządów miednicy. Kobieta zmaga się z ciężkimi, chronicznymi bólami oraz pojawiają się problemy z płodnością. Rozpoznanie stopnia zaawansowania endometriozy jest kluczowe dla określenia optymalnej strategii leczenia. Niezależnie od stopnia zaawansowania, wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe dla zapewnienia skutecznego zarządzania objawami oraz poprawy jakości życia pacjentek dotkniętych endometriozą.
Endometrioza jest schorzeniem, które mimo swojej powszechności wciąż pozostaje tajemnicą dla wielu osób. Jej podstępność polega na różnorodności objawów, które mogą być mylące, a tym samym często bagatelizowane. Kluczowe jest tutaj zwrócenie uwagi na wczesne symptomy i konsultacja z lekarzem ginekologiem, który przeprowadzi odpowiednie badania oraz postawi prawidłową diagnozę.
